Financieel gezonder leven voor werknemers: praten over geld op de werkvloer 

Praten over geld is nog altijd een taboeonderwerp. Zelfs nu de betaalbaarheid van het leven onder druk staat, is het voor werkgevers moeilijk om hierover tijdig met werknemers in gesprek te gaan. En dat is jammer. Want praten over geld – ook op het werk – kan een verschil maken. Voor de medewerkers én voor de organisatie. Daarom organiseerde MVO Platform Werkwaardig een kennisbijeenkomst rond dit onderwerp. Te gast bij de Rabobank in Delft vertelden Henk Veldman en Wim Nobel over hun Rabo-programma ‘Geldzorgen de Baas’. 

‘Op dit moment kan 37% van de huishoudens de eindjes nauwelijks aan elkaar knopen. De torenhoge inflatie werkt door in de prijs van vrijwel alle producten,’ vertelt Nobel, directeur Coöperatieve Rabobank in de regio. ‘Daarbij komen op dit moment meerdere crises samen. Een complexe kluwen van problemen. En wie heeft de oplossing?’  

Iedereen kan een stap zetten 

Financieel gezond leven, wat komt daarbij kijken? Nobel: ‘Dan heb je het over zaken als: om te beginnen inzicht krijgen in je financiën, vandaaruit kijken waar je geld kunt besparen, waar je mogelijk geld opzij kan zetten of zelfs vermogen opbouwen. Als Rabobank stimuleren we onze klanten om een stap te zetten naar een financieel gezonder leven. Wij geloven dat iedereen altijd een stap kan zetten, ongeacht de financiële situatie.’ Maar soms is die uitdaging, om dit zelfstandig op te pakken, te groot voor het individu. Dan heeft iemand hulp nodig. ‘Daarom werken we als bank ook samen met relevante partners. Schuldhulpmaatje, Sociale Fondsen, Voedselbanken en meer.’ 

Life events 

Veldman is specialist Financiële Redzaamheid Rabobank. Hij weet als geen ander: ‘Financiële stress en schulden komen in alle lagen van de bevolking voor.’ Hij slingert een stelling de zaal in: ‘Als je geldzorgen hebt, kun je niet met geld omgaan.’ De zaal ontkent het. Veldman: ‘Zorgen om geld ontstaan vaak bij life events. Ziekte, scheiding, baanverlies.’ Met de volgende stelling ‘Iedereen kan leren met geld om te gaan’ is de zaal verdeeld. Veldman: ‘Uit onderzoek blijkt: als ouders niet met geld om kunnen gaan, dan de kinderen vaak ook niet. ‘Waarom is het omgaan met geld eigenlijk geen vak op school?’  

Naar wie ga jij? 

‘Naar wie gaan jullie als je geldzorgen hebt?’, vraagt Veldman aan de zaal. Sommige aanwezigen houden de zorgen voor zichzelf. Anderen gaan naar de bank, of bespreken het met familie of vrienden. Niet alleen om raad te krijgen, ook om het hart te luchten. Anderen zoeken informatie op internet. Als zorgen serieuze problemen worden, gaan mensen soms wel naar hun werkgever.  

Privéaangelegenheid? 

‘Een op de vijf huishoudens heeft problematische betalingsachterstanden,’ weet Veldman en hij vraagt zich af: ‘Is het hebben van geldzorgen een privéaangelegenheid?’ De zaal vindt overwegend van wel. ‘Maar,’ houdt Veldman als specialist in deze de goegemeente voor: ‘Vanuit het perspectief van de werkgever kan dat best wel anders zijn. Want: iemand met geldzorgen is vaak niet goed met het hoofd bij het werk, maakt sneller fouten, heeft eerder een kort lontje, is misschien vaker ziek. Vanuit schaamte wachten de meeste mensen te lang met het vragen van hulp. Wist je dat een werknemer met schulden de werkgever gemiddeld €13.000 per jaar kost. Vanwege ziekte, administratie loonbeslag, verlies arbeidsproductiviteit.’ 

Herkennen 

Hoe herken je nog meer of iemand geldzorgen heeft? De zaal somt op: iemand vraagt meer dan eens een voorschot, of loonsverhoging, wil het vakantiegeld eerder hebben, wil meer gaan werken, gaat geld lenen bij collega’s, gaat jatten. Iemand zegt heel eerlijk: ‘het is triest, maar ik weet het niet van mijn medewerkers, of ze geldzorgen hebben.’ Veldman: ‘Vergeet ook niet dat iemand met geldproblemen vanuit nood kan overgaan tot fraude. Als je bij een bank werkt, een computershop of als verpleegkundige de sleutel van de medicijnkast hebt…’ Voor werkgevers biedt de Rabobank het programma ‘Geldzorgen de baas’. Daar gaat het over de trits: ‘bewustwording, vertrouwen, ondersteuning’. Het programma geeft concrete tools die je organisatie op weg helpen om geldzorgen bespreekbaar te maken. Veldman: ‘Hoe gaaf zou het zijn als mensen geholpen worden en de weg leren te vinden qua hulp. Nu wachten mensen gemiddeld vijf jaar tot zij hulp inschakelen. Als dat aantal jaren minder kan worden!!’ 

Gemeentelijke hulp 

Als last minute ‘ingevlogen’ spreker vertelt Atie Hoekman, opdrachtgever werk en inkomen bij de gemeente Delft, over wat de gemeente kan betekenen als een medewerker geldzorgen of schulden heeft. ‘De gemeentelijke Financiële Winkel helpt in voorkomende situaties. Soms komt iemand in aanmerking voor bijzondere bijstand. Misschien kan een budgetbeheerder of een bewindvoerder uitkomst bieden. Er bestaan op dit moment extra energiecompensatieregelingen voor minima. De gemeente kent verder het vroeg-signaleringsproject EMMA (Eerder Melden, Minder Achterstand) in geval van betalingsachterstanden van huur, zorgverzekering water of energie. Zie het overzicht op www.delft.nl/inkomen of bekijk de folder over schulden bij werknemers voor werkgevers.

Het netwerk zou het netwerk niet zijn als na afloop gezellig én inhoudelijk wordt nagepraat.